Za nami już druga z czterech mobilności zaplanowanych w projekcie Erasmus+ „Open Your Eyes! Open Your Heart!” 

W fińskim mieście Mäntsälä, oddalonym od Helsinek o 62 km, w szkole Kirkonkylän koulu, spotkali się nauczyciele i uczniowie z pięciu krajów: Finlandii, Portugalii, Hiszpanii, Włoch i Polski. Nasza szkoła była reprezentowana przez czterech uczniów: Magdalenę Rosę, Mateusza Banasika, Jakuba Marcinkowskiego i Mikołaja Bizana oraz trzech nauczycieli: dyrektora Joannę Marcinkowską, wice dyrektora Dorotę Konieczny oraz koordynatora projektu, Katarzynę Bacę. 

W tą niezwykłą podróż na daleką północ Europy wyruszyliśmy 5. maja nad ranem z lotniska Katowice Pyrzowice. Liniami Lufthansa dolecieliśmy do słonecznych Helsinek, gdzie radośnie przywitali nas fińscy nauczyciele, uczniowie i ich rodziny. Mijając łąki i lasy, dojechaliśmy samochodami do celu naszej podróży – miasta Mäntsälä, które liczy ok. 20 000 mieszkańców na  ok. 600 km2 powierzchni.  Większość tutejszych rodzin mieszka w drewnianych jasnobieskich lub jasnożółtych domach z małymi ogródkami, blisko lasu, w którym co roku zbierają jagody. Jest tu też rzeka oraz jezioro, liczne ścieżki rowerowe, mało asfaltu, betonu, za to dużo zieleni.  

W poniedziałek rano, nasi uczniowie wraz ze swoimi fińskimi koleżankami oraz kolegami, poszli do szkoły. Pierwsze zaskoczenie – przy szkole ogromny parking dla rowerów. Okazało się, że większość tutejszych dzieci przez cały rok szkolny dojeżdża do szkoły rowerem, bez względu na pogodę. 

Drugie zaskoczenie – zaraz po wejściu do szkoły, na dużej wycieraczce, trzeba ściągnąć buty. Jesteśmy w „Sock School” – „szkole skarpetkowej”. Zarówno uczniowie jak i nauczyciele (w tym dyrektor) chodzą tu w skarpetkach.  O dziwo, wszyscy szybko się do tego przyzwyczailiśmy i dzięki temu zwyczajowi, czuliśmy się w fińskiej szkole jak w domu.

Kolejne zaskoczenie – na szkolnym korytarzu półki z książkami do czytania, stoliki z kolorowankami i kredkami, był też stolik z puzzlami – przyciągał dzieci, dzięki którym codziennie wyłaniał się z puzzli coraz bardziej konkretny obraz.

 

W jednym z pomieszczeń samoobsługowa jadalnia – wszystkie fińskie dzieci od szkoły podstawowej po średnią, otrzymują obiad za darmo. 

Zostaliśmy oficjalnie powitani przez dyrektora fińskiej szkoły, panią Tainę Ahonen oraz koordynatora projektu panią Tujię Palmunen. Następnie wszyscy, w międzynarodowym środowisku uczyliśmy się podstawowych zwrotów w języku fińskim. Obejrzeliśmy prezentacje oraz sztukę teatralną przygotowaną przez fińskich uczniów.

 

Po południu odwiedziliśmy starszych ludzi w pobliskim Domu Seniora Attendo Onni. Każdy uczeń przywiózł ze sobą i ofiarował ręcznie wykonany obraz z elementami kultury lub przyrody swojego kraju.

Przedstawiciele każdej ze szkół zaśpiewali oraz zatańczyli piosenkę we własnym języku narodowym. Widownia była spora i były wśród niej również osoby na wózkach oraz leżące, Najstarsza pani miała 108 lat! Wszystkim bardzo spodobały się występy i obrazy. Córka jednej starszej pani bardzo nam dziękowała – jej leżąca, rzadko reagująca na otoczenie mama, otworzyła oczy i biła nam brawo. Były to dla nas wszystkich szczególne chwile. Bardzo się cieszymy, że mogliśmy tam zanieść powiew radości i młodości.

Tu filmik, przedstawiajcy wolontariat naszych uczniów: https://www.youtube.com/watch?v=Jn5YjBpJ5aI 

W tym samym dniu, o 17:00 wszyscy nauczyciele i uczniowie wraz ze swoimi fińskimi koleżankami oraz ich rodzinami wyruszyli na Haukankierros. Szliśmy przez piękny fiński las, mijając po drodze mniejsze i większe białe głazy, różnokolorowe mchy oraz jezioro. Na końcu trasy czekało na nas ognisko z kiełbaskami. Pogoda była piękna – świeciło słońce i było ciepło. Droga przez las sprzyjała rozmowom i nawiązywaniu nowych lub pogłębianiu starych międzynarodowych przyjaźni. Poznaliśmy np. bliżej rodzinę jednego z fińskich uczniów – okazało się, że ma on siedmioro rodzeństwa! 

We wtorek od rana w fińskiej szkole goszczącej nasi uczniowie brali udział w warsztatach matematycznych Varga oraz prezentowali zrobione przez siebie książki „Pop Up Books” pod tytułem „10 powodów, dla których kocham szkołę.” Filmik pokazujący książkę wykonaną przez naszych uczniów: https://www.youtube.com/watch?v=uWzHBPfy37A

Nauczyciele w tym czasie odwiedzili średnią szkołę i obejrzeli szczegółową prezentację o fińskim systemie edukacji.

Pracownia chemiczna:

Pracownia artystyczna:

Fotel relaksacyjny dla nauczycieli w pokoju nauczycielskim - z masażerami i specjalną wyciszającą muzyką. Był wykorzystywany przez fińskich nauczycieli na każdej przerwie, gdy jednak poszli na swoje lekcje ... :)

 Po południu pojechaliśmy do Helsinek. Zwiedziliśmy helsińskie zoo, położone na jednej z wysp. Po drodze widzieliśmy na morzu potężne statki - łamacze lodu , wykorzystywane zimą, gdy Bałtyk jest zmrożony. Zjedliśmy lody na Placu Senackim, obejrzeliśmy luterańską katedrę, budynki Uniwersytetu oraz pomnik cara Aleksandra II. Zrobiliśmy zdjęcia przy pomniku Sibeliusa – rzeźbie w kształcie stalowych organów, nadsłuchując z rur odgłosów przyrody i miasta. Zwiedziliśmy muzeum, które miało przestrzeń dla dzieci – zobaczyliśmy jak szkoła w Finlandii wyglądała kiedyś. 

W środę uczniowie projektowali oraz wykonywali koszulki przeciwko nękaniu za pomocą farb oraz flamastrów – efekt był wspaniały. 

W tym czasie, nauczyciele zostali przyjęci w departamencie edukacji Miasta Mäntsälä przez lokalne władze – dowiedzieli się o wielu szczegółach dotyczących miasta, systemu edukacji, organizacji szkół, opieki nad uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Kwota przeznaczona w budżecie na edukację w mieście Mäntsälä (20 000 mieszkańców) - 47,5 mln euro rocznie, oszołomiła nas!

Po południu nauczyciele wraz ze wszystkimi uczniami udali się do Fińskiego Centrum Nauki Heureka w Tikkurila, niedaleko Helsinek. Interaktywne muzeum dostarczyło niesamowitych wrażeń nam wszystkim. Między innymi mogliśmy eksperymentować z wiatrem, optyką, równowagą i perspektywą. Była tam też część z ruchomymi dinozaurami. Po założeniu okularów 3D, odkrywaliśmy świat z perspektywy dinozaura, wykluwającego z się z jajka i poznającego swoją mamę. Największe wrażenie zrobiło na nas planetarium. Leżąc na wygodnych fotelach, wyruszyliśmy z ogromną prędkością w podróż w kosmos, by z odpowiedniej perspektywy zobaczyć ślady po meteorach na Ziemi oraz by obejrzeć z bliska planety, gwiazdy i rozmaite konstelacje. Były chwile, że baliśmy się że spadniemy w przepaść, wszystko było bardzo realne. 

W czwartek nauczyciele mieli szansę obserwować lekcje oraz wyposażenie w najnowszej szkole Riihenmäki w Mäntsälä.

Zanim szkołę wybudowano, odbyły się szerokie dyskusje o potrzebach z nauczycielami, uczniami oraz rodzicami. Dopiero wtedy powstał projekt, uwzględniający przestrzeń z boiskami i placami zabaw przy szkole oraz wieloma specjalnie wyznaczonymi pomieszczeniami dla uczniów i nauczycieli w szkole. Zaplanowano ogromną, przestrzenną jadalnię, a w jej pobliżu scenę, przestronną salę muzyczną zaraz obok sali gimnastycznej, małe przeszklone domki na korytarzach dla uczniów, poszukujących spokoju oraz okrągłe kanapy dla uczniów, szukających towarzystwa innych. W klasach ławki, które można dowolnie łączyć, umożliwiając pracę w grupach.

Grupa polskich nauczycieli obserwowała lekcję pierwszaczków – wszyscy uczniowie w skarpetkach, bez butów, czuli się w klasie swobodnie, podnosili swoimi stópkami rzeczy, które im spadły. Gdy nauczyciel zaczął ćwiczyć z nimi czytanie, asystent wziął na korytarz do przygotowanego na ten cel kolorowego stołu z wygodnymi ławkami, wszystkich uczniów, którzy czytali w wolniejszym tempie. W klasie zostali uczniowie, umiejący czytać, więc szybko przeszli przez całą czytankę, nikomu się nie nudziło. Po chwili wrócili pozostali uczniowie, który ćwiczyli czytanie  z asystentem i lekcja toczyła się dalej. 

Podczas gdy my poznawaliśmy od środka tajniki fińskiej edukacji, nasi uczniowie brali udział w Święcie Europy – odbył się uroczysty apel, międzynarodowe biegi drużynowe, gra zagadka, polegająca na odgadywaniu języków europejskich, warsztaty tworzenia kartek dla  mieszkańców  Domu Seniora Attendo oraz koncert fińskiego piosenkarza Mikko Perkoila, połączony z tworzeniem własnych tradycyjnych dla Finów  instrumentów. 

W piątek już wszyscy czuliśmy smutek z powodu zbliżających się pożegnań. Nauczyciele wzięli udział w seminarium prowadzonym przez szkolnego psychologa i szkolnego pracownika socjalnego na temat kroków, które fińskie szkoły podjęły w celu zapobieganiu przedwczesnemu kończeniu nauki przez uczniów. Uczniowie natomiast świetnie się bawili na warsztatach sztuki kulinarnej Master Chef z wykorzystaniem owoców i warzyw – stworzyli piękne kompozycje, które potem, ze smakiem, zjedli.

Po ceremonii wręczania certyfikatów,

udaliśmy się do Porvoo, jednego z najstarszych miast w Finlandii z charakterystyczną drewnianą architekturą i średniowieczną katedrą. Jest to miasto, które zauroczy każdego.

Trudno nam było się rozstać z nowymi przyjaciółmi. Nie powiedzieliśmy im „Żegnajcie!”, ale „Do zobaczenia!”

W drodze powrotnej do Polski zwiedziliśmy Frankfurt nad Menem, który, po spokojnej, zielonej Finlandii,  wydawał nam się bardzo zatłoczony i głośny. Chodziliśmy po jego ulicach, wspominając wszystkie piękne chwile, jakie mogliśmy wspólnie przeżyć w mieście Mäntsälä. 

Wyjazd został sfinansowany ze środków Unii Europejskiej, program Erasmus+, edukacja szkolna, partnerstwa strategiczne między szkołami.